Glaucoom

glaucoom1

de papil; de plaats op de achterwand van het oog, waar de oogzenuw naar buiten treedt.

Glaucoom is een chronische oogaandoening. Hoe glaucoom precies ontstaat is nog onbekend. Bij de meest voorkomende typen glaucoom speelt een verstoring van de afvoer van het kamerwater in het oog een rol. De verhoogde oogdruk die daardoor ontstaat, beschadigt de oogzenuw. Bij aanhoudende verhoogde oogdruk sterven de oogzenuwvezels geleidelijk af waardoor delen van het perifere gezichtsveld verdwijnen. Glaucoom kan echter ook ontstaan bij een normale oogdruk.

Vroege opsporing van glaucoom is belangrijk; met een tijdige behandeling in een vroeg stadium kan de schade aan het gezichtsveld worden beperkt of de progressie ervan worden vertraagd. Onbehandeld glaucoom kan tot blindheid leiden.

Wat gebeurt er bij glaucoom?

Oogdruk; Als het evenwicht tussen aanmaak en afvoer van kamerwater verstoord is, kan de oogdruk oplopen. Hoewel het probleem met de afvoer van kamerwater zich in het voorste deel van het oog afspeelt, is de verhoogde oogdruk een probleem dat het hele oog betreft. Deze verhoogde oogdruk is ook aanwezig in het achterste deel van het oog en dit heeft schadelijke gevolgen voor een van de meest gevoelige delen van het oog: de oogzenuw.

glaucoom2

Langzame toename van gezichtsvelduitval door glaucoom. Het centrale zien blijft lang intact

De oogzenuw; De afbeelding laat zien dat alle zenuwvezels bij elkaar komen in de oogzenuw. Het aantal oogzenuwvezels varieert van individu tot individu, maar bedraagt gemiddeld 1 miljoen. De oogzenuw heeft voor het normale functioneren een goede bloedtoevoer nodig. Vandaar dat er vele kleine bloedvaatjes aanwezig zijn in de oogzenuw.

Er zijn meerdere manieren waarop de oogzenuw beschadigd kan raken in geval van glaucoom. Door een verhoogde oogdruk kan er directe, mechanische schade ontstaan aan de oogzenuwvezels. De vezels worden als het ware weggedrukt. Daarnaast kan de verhoogde oogdruk de bloedvaatjes in de oogzenuw dichtdrukken. In deze bloedvaatjes heerst namelijk een bepaalde bloeddruk en de vaatjes kunnen slechts een geringe stijging van de oogdruk weerstaan.

Gezichtsuitval; De vroegste defecten bij glaucoom vinden we meestal in het gezichtsveld aan de uiterste neuskant. Deze defecten worden door de patiënt niet opgemerkt. Naarmate het glaucoom voortschrijdt zal de gezichtsvelduitval toenemen in een patroon zoals geschetst in de afbeelding rechts. Opvallend daarbij is dat het centrum vaak zeer lang gespaard blijft. De vezels die dit gebied verzorgen zijn afkomstig uit de gele vlek en zijn kennelijk goed bestand tegen verhoogde oogdruk. Pas als delen dicht bij het centrum uitvallen, of als er zeer grote gebieden zijn uitgevallen, merkt een glaucoompatiënt zelf zijn ziekte op. Glaucoom treedt meestal op in beide ogen. Soms is echter het ene oog eerder aangedaan dan het andere.

Glaucoom is dan ook meestal een langzaam progressief ziektebeeld, waarbij de patiënt pas in een laat stadium klachten krijgt. Vooral de afwezigheid van pijnklachten moet hierbij benadrukt worden. Dit in tegenstelling tot het acute glaucoom. Daarbij treedt in korte tijd een zeer sterke verhoging van de oogdruk op, wat met pijnklachten in en rondom het oog gepaard gaat. Daarbij treden ook andere klachten op: een rood oog, wazig zien, gekleurde ringen rondom lichtbronnen zien (zogenaamde halo’s) en zelfs een algemeen gevoel van misselijkheid en braken.